Πώς κέρδισε το στοίχημα η Πορτογαλία

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Αν εξαιρέσουμε τη σύλληψη του πρώην πρωθυπουργού Σόκρατες, γεγονός που πραγματικά έχει προκαλέσει σοκ στη χώρα, η Πορτογαλία κατάφερε να βγει από το δικό της μνημόνιο χωρίς μεγάλους κραδασμούς και χωρίς πολιτική αναταραχή, παρά τα σκληρά μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής των τελευταίων χρόνων.

Το αμερικανικό δίκτυο Μπλούμπεργκ αποδίδει την πορτογαλική γαλήνη στο γεγονός ότι εκεί δεν αναπτύχθηκαν κόμματα όπως το Podemos της Ισπανίας και ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.

Στην Πορτογαλία τα ποσοστά της ανεργίας πέφτουν και ήδη από τον περασμένο Μάιο βγήκε από το πρόγραμμα, μετά από -οδυνηρή κι΄ εκεί- παραμονή επί τρία χρόνια.

Η χώρα βγήκε πέρσι από την ύφεση, η απόδοση του δεκαετούς της ομολόγου υποχώρησε στο 3% (τον Ιανουάριο του 2012 βρισκόταν άνω του 18%, ενώ το πορτογαλικό χρέος απέφερε 20% το 2014, το υψηλότερο ποσοστό επιστροφής μεταξύ των υπόλοιπων τίτλων της ευρωζώνης.

«Μπορείτε να δείτε μια τεράστια διαφορά μεταξύ της αντίδρασης κατά της λιτότητας που υπήρχε στην Πορτογαλία σε σχέση με τις αντιδράσεις στην Ελλάδα ή στην Ισπανία», δήλωσε στο Μπλούμπεργκ ο Ντιόγκο Τεξέιρα, διευθύνων σύμβουλος στην Optimize Investment Partners, μιας εταιρείας που εδρεύει στη Λισαβόνα και διαχειρίζεται 95 εκ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και πορτογαλικών κρατικών ομολόγων.

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση για λογαριασμό του περιοδικού Expresso, το κόμμα του πρωθυπουργού Πέδρο Πάσσος Κοέλιο, συγκεντρώνει 25,3% ενώ το συντηρητικό CDS που μετέχει στην συγκυβέρνηση, βρίσκεται στο 7,7%.

Η ίδια δημοσκόπηση έδειξε επίσης 10,4 τοις εκατό υποστήριξη για το συνασπισμό των Κουμουνιστών και των Πρασίνων, και 3,6 τοις εκατό για το Αριστερό μπλοκ.

«Δεν υπήρξε κατάρρευση του κομματικού συστήματος της Πορτογαλίας», δήλωσε ο Αντόνιο Κόστα Πίντο, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας.

«Το αριστερό μπλοκ δεν ήταν σε θέση να επωφεληθεί από την κρίση και το πρόγραμμα λιτότητας στην Πορτογαλία», είπε, προσθέτοντας ότι κατατάσσει το συγκεκριμένο κόμμα κοντά στη «ριζοσπαστική αριστερά», και το συγκρίνει με το ΣΥΡΙΖΑ.

«Στην περίπτωση της Πορτογαλίας, υπάρχει ένα ισχυρό Κομμουνιστικό Κόμμα που συνδέεται με το συνδικαλιστικό κίνημα. Η Αριστερά είναι περισσότερο κατακερματισμένη από την Δεξιά», αναφέρει. Επισημαίνοντας ότι το Podemos στην Ισπανία, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, κέρδισαν έδαφος από την εναντίωση στις περικοπές των κοινωνικών δαπανών

Από την πλευρά του, ο Τεξέιρα ανέφερε ότι τα πορτογαλικά πολιτικά κόμματα αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα των πολιτών της Πορτογαλίας, οι οποίοι προτιμούν να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις με ρεαλιστικό τρόπο, αντί να πιστεύουν ότι είναι δυνατόν να υπάρχουν μαγικές λύσεις».

Σημειώστε ότι στην Πορτογαλία, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 20 ευρώ, φθάνοντας στα 505 ευρώ τον μήνα με 14 μισθούς τον χρόνο.

Πρόκειται για εφαρμογή μιας συμφωνίας στην οποία κατέληξαν τον Σεπτέμβριο κυβέρνηση, εργοδότες και το UGT, το δεύτερο μεγαλύτερο εργατικό συνδικάτο της χώρας.

Παράλληλα οι εργοδοτικές εισφορές μειώθηκαν στο 23%.

(Το CGTP, το κυριότερο εργατικό συνδικάτο της Πορτογαλίας, αρνήθηκε να προσυπογράψει τη συμφωνία αυτή καθώς ζητούσε την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 515 ευρώ με αναδρομική ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2014 και στη συνέχεια νέα αύξηση στα 540 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2015).

Σημειώστε επίσης ότι η τελευταία αύξηση του κατώτατου μισθού είχε γίνει τον Ιανουάριο του 2011, οπότε είχε αυξηθεί κατά 10 ευρώ στα 485 ευρώ, αν και βάσει μιας συμφωνίας που είχαν υπογράψει το 2006 οι κοινωνικοί εταίροι θα έπρεπε να είχε φτάσει στα 500 ευρώ.

Όχι πως δεν υπήρξαν και στην Πορτογαλία προβλήματα.

Και απεργίες έγιναν και διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες και ανατρεπτικές δικαστικές αποφάσεις εκδόθηκαν, ακόμη και απορρίπτοντας περικοπές που είχαν ήδη συμπεριληφθεί σε προϋπολογισμούς.

Απλώς, στην Πορτογαλία υπάρχει ακόμη η αίσθηση του μέτρου.

Οπότε υπάρχει και η αντίληψη ότι με τις εξαλλοσύνες δεν έφτασε ποτέ κανείς σε… τοίχο που κόβει μονέδα…