Πέθανε ο Νέλσον Μαντέλα

Μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές μορφές του 20ου αιώνα, πέθανε χθες σε ηλικία 95 ετών στο σπίτι του στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νοτίου Αφρικής. Ο Μαντέλα, ο οποίος πέρασε 28 χρόνια της ζωής του στη φυλακή για τον ηγετικό ρόλο του στον αγώνα εναντίον των φυλετικών διακρίσεων, οδήγησε τη χώρα του στην εθνική συμφιλίωση και τη δημοκρατία, πρεσβεύοντας την ειρήνη και τη συγχώρεση και αποτρέποντας το αιματοκύλισμα που οι περισσότεροι περίμεναν.

«Η χώρα μας έχασε το...

σπουδαιότερο παιδί της», ανακοίνωσε ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος Τζέικομπ Ζούμα σε τηλεοπτικό του διάγγελμα. «Ο λαός μας έχασε έναν πατέρα», τόνισε χαρακτηριστικά. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, δήλωσε για τον Μαντέλα: «Πέτυχε περισσότερα απ’ όσα μπορούσε κανείς να περιμένει από έναν άνθρωπο... Χάσαμε έναν από τους πιο σημαντικούς, θαρραλέους και καλούς ανθρώπους». Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, τον απεκάλεσε «γίγαντα της δικαιοσύνης», του οποίου «η μάχη για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ισότητα και την ελευθερία ενέπνευσε πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο».

Οσα, όμως, και αν πουν οι ηγέτες του κόσμου, είναι λίγα δίπλα στην αγάπη που ένιωθε ο λαός της Νοτίου Αφρικής για τον Νέλσον Μαντέλα. Ο άνθρωπος που θυσίασε την ελευθερία του για την ελευθερία του λαού του, για το τέλος του απαρτχάιντ και για τη Δικαιοσύνη, πέτυχε τους στόχους του με τρόπο που κανείς δεν περίμενε. Το σκληρό και απάνθρωπο καθεστώς που είχε επιβάλει η λευκή μειονότητα ήλεγχε την πλειοψηφία με αμείλικτη πυγμή. Και ενώ οι περισσότεροι κάτοικοι της Ν. Αφρικής, αλλά και ξένοι παρατηρητές περίμεναν ότι ο αγώνας των μαύρων θα οδηγούσε σε αιματοκύλισμα, ο Μαντέλα επέλεξε τον δρόμο της συμφιλίωσης. Μαζί με τον πρόεδρο Φρεντερίκ ντε Κλερκ, ο οποίος διαπραγματεύτηκε την ειρηνική μεταφορά εξουσίας στην πλειοψηφία, ο Μαντέλα πέτυχε την εθνική συμφιλίωση και κέρδισε την αγάπη και την ευγνωμοσύνη όλων των πολιτών της χώρας. Αποφυλακίστηκε το 1990 και από κοινού με τον Ντε Κλερκ βραβεύτηκαν με το Νομπέλ Ειρήνης τρία χρόνια αργότερα. Ο Μαντέλα έγινε διεθνές ίνδαλμα.

Το 1994 εξελέγη ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της χώρας του. Εμεινε στη θέση αυτή για μια πενταετία και το 1999 επέλεξε να αφιερωθεί σε διεθνείς εκστρατείες υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ενάντια στο AIDS.

Ο Νέλσον Μαντέλα γεννήθηκε στην περιοχή Τρανσκέι της Ν. Αφρικής το 1918, σε μια εποχή που σχεδόν όλη η Αφρική τελούσε υπό αποικιοκρατική κατοχή. Στο πανεπιστήμιο δραστηριοποιήθηκε εναντίον του καθεστώτος και έγινε ηγετικό στέλεχος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου. Το 1961 ήταν από τους ιδρυτές της στρατιωτικής πτέρυγας του ΑNC και το 1964 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για τη δράση του. Εξέτισε 28 χρόνια στις φυλακές προτού του δοθεί η ευκαιρία να οδηγήσει τη χώρα του προς την ελευθερία και τη δημοκρατία όλων των πολιτών της.

Τα χρόνια που βρισκόταν στη φυλακή, που μέχρι και η φωτογραφία του ήταν απαγορευμένη, ο Μαντέλα φάνταζε σαν ένα ψηλό βουνό που δεσπόζει πάνω από την κοιλάδα, αλλά είναι πάντα καλυμμένο από πυκνή ομίχλη. Ετσι θα παραμείνει στην ιστορία της χώρας του και στις καρδιές των συμπατριωτών του.

Χρονολόγιο

• 1918 Γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου στην περιοχή Τρανσκέι της Ν. Αφρικής.

• 1940 Αποβολή από το Πανεπιστήμιο Fort Hare για πολιτική δραστηριότητα.

• 1942 Γίνεται μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC), το οποίο ηγείται του αγώνα ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις.

• 1952 Ηγείται εκστρατείας απείθειας ενάντια σε ρατσιστικούς νόμους.

• 1956 Διώκεται για εσχάτη προδοσία μαζί με άλλους 155 αγωνιστές. Αθωώνονται όλοι ύστερα από δίκη τεσσάρων ετών.

• 1961 Ιδρύει τη στρατιωτική πτέρυγα του ANC.

• 1962 Καταδικάζεται σε 5 χρόνια καταναγκαστική εργασία.

• 1963 Διώκεται για ανατρεπτική δράση εναντίον του καθεστώτος.

• 1964, 20 Απριλίου Απευθυνόμενος στο δικαστήριο, δηλώνει ότι είναι «έτοιμος να πεθάνει» για μια δημοκρατική Ν. Αφρική.

• 1964, 12 Ιουνίου Ο Μαντέλα και 7 συναγωνιστές του καταδικάζονται σε ισόβια κάθειρξη.

• 1989 Συναντιέται με τον πρόεδρο Φρεντερίκ ντε Κλερκ και διαπραγματεύονται το μέλλον της χώρας.

• 1990 Απελευθερώνεται στο Κέιπ Τάουν.

• 1991 Εκλέγεται πρόεδρος του ANC.

• 1993 Η Ν. Αφρική αποκτά νέο Σύνταγμα. Ο Μαντέλα και ο Ντε Κλερκ βραβεύονται από κοινού με το Νομπέλ Ειρήνης.

• 1994 Ο Μαντέλα εκλέγεται πρώτος μαύρος πρόεδρος της Ν. Αφρικής.

• 1999 Αποσύρεται από την προεδρία, ύστερα από πενταετή θητεία. Δραστηριοποιείται στον αγώνα για την καταπολέμηση του έιτζ και σε διεθνείς εκστρατείες για την ειρήνη και τα δικαιώματα παιδιών.

• 2013, 8 Ιουνίου Ο Μαντέλα εισάγεται σε νοσοκομείο με αναπνευστική λοίμωξη.

• 2013, 5 Δεκεμβρίου Ο Μαντέλα πεθαίνει.