Οι προτεραιότητες για την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή

Ο υπουργός Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γιάννης Βρούτσης παρουσίασε τις προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας στον τομέα απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής στο Ζάππειο Μέγαρο στις 9 Ιανουαρίου 2014…

Κυρίες και κύριοι,

Η Ελληνική Προεδρία διεξάγεται σε μια περίοδο σημαντικών προκλήσεων για την Ευρώπη. Μετά από μια σκληρή δοκιμασία για αρκετές χώρες, οι κοινές προσπάθειες φαίνεται ότι αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Οι πρώτοι θετικοί οιωνοί έχουν αρχίσει να διαφαίνονται. Σταδιακά, αλλά σταθερά, οι οικονομίες ανακάμπτουν, η δημοσιονομική σταθερότητα επανέρχεται.

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση διανύει μια κρίσιμη φάση. Οι λαοί της Ευρώπης έχουν εναποθέσει μεγάλες ελπίδες στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα και εμείς καλούμαστε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Η Ελληνική Προεδρία θα δουλέψει εντατικά, αποτελεσματικά, με μεράκι και αποφασιστικότητα για να συμβάλει στην ευόδωση αυτών των στόχων.

Δε θέλουμε σε καμία περίπτωση να ισχυριστούμε ότι το έργο αυτό θα είναι εύκολο. Πόσο μάλλον που στον τομέα μου, τον τομέα της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής, υπάρχουν οι μεγαλύτερες προκλήσεις. Εδώ είναι ένα στοίχημα, ένα στοίχημα για όλη την Ευρώπη, που πρέπει να κερδίσουμε.

Στην Ευρώπη των 28, η ανεργία κινείται πλέον σε υψηλότερα επίπεδα από το ξεκίνημα της κρίσης το 2008. Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ-28 ανέρχεται σε 10,9%, (στην Ευρωζώνη ήταν 12,1%) ενώ για την Ελλάδα είναι 27,4%. Αντίστοιχα για τους νέους το ποσοστό για την ΕΕ-28 ήταν 23,6% ενώ στην Ευρωζώνη ήταν 24,2%. Πάντως είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό ανεργίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο παραμένει σταθερό από τον Απρίλιο του 2013, ενώ για την Ελλάδα παρατηρείται μια σταδιακή αποκλιμάκωση του ποσοστού ανεργίας των νέων τους τελευταίους μήνες.

Η ανεργία πλήττει λοιπόν ιδιαίτερα τους νέους, αλλά και τα νοικοκυριά χωρίς κανένα εργαζόμενο, ενώ έχει αυξηθεί επίσης σημαντικά ο κίνδυνος της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Παράλληλα, το αναπτυξιακό δυναμικό και η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης υπονομεύονται από διαρθρωτικές αδυναμίες στην υποδομή δεξιοτήτων.

Σε αυτό το πλαίσιο προκλήσεων, οι προτεραιότητες της ελληνικής Προεδρίας σε ό,τι αφορά στα ζητήματα απασχόλησης και κοινωνικής πολιτικής επικεντρώνονται σε τρεις άξονες:

Πρώτον, στην προώθηση της απασχόλησης και στην αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος της ανεργίας.

Συνολικά, 7,5 εκατομμύρια νέοι έως 24 ετών στην Ευρώπη δεν απασχολούνται, αλλά δεν συμμετέχουν καν σε κάποιο κύκλο εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Είναι οι λεγόμενοι NEETs. Γι’ αυτό άλλωστε μία από τις βασικές προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας είναι η ομαλή, γρήγορη και αποτελεσματική υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Εγγύηση για την Νεολαία» (Youth Guarantee), καθώς και η προώθηση της Σύστασης της Επιτροπής για τη διαμόρφωση ενός Πλαισίου Ποιότητας για την Πρακτική Άσκηση.

Στον ίδιο άξονα προτεραιότητας, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη συνεργασία των Δημόσιων Υπηρεσιών Απασχόλησης και στη βελτίωση των όρων κινητικότητας του εργατικού δυναμικού, καθώς είναι γνωστό ότι ακόμη και σήμερα, υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η ομαλή λειτουργία της αγοράς εργασίας απαιτεί την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, αφού η ανομία στην αγορά εργασίας επηρεάζει τον ανταγωνισμό, θέτει εμπόδια στην καινοτομία, την παραγωγικότητα και επιδρά αρνητικά στο σύστημα κοινωνικής προστασίας. Μολονότι υπάρχουν αρκετές διαφορές μεταξύ κρατών - μελών, εντούτοις είναι αναγκαίο να προχωρήσουμε σε μια κοινή απόφαση για τη δημιουργία Πλατφόρμας σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα αφορά την Καταπολέμηση της Αδήλωτης Εργασίας.

Σε κάθε περίπτωση, θα αναζητηθούν τρόποι ενίσχυσης της απασχόλησης τόσο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ραχοκοκαλιά του παραγωγικού ιστού πολλών ευρωπαϊκών χωρών, όσο και σε αναδυόμενα πεδία όπως η κοινωνική οικονομία και η κοινωνική επιχειρηματικότητα.

Δεύτερη προτεραιότητα είναι η ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.

Γιατί ο αναπτυξιακός δυναμισμός των κοινωνιών μας, έχει ως προαπαιτούμενο υψηλά επίπεδα κοινωνικής συνοχής και εμπιστοσύνης. Μεταξύ άλλων, σε συνεργασία με τα αρμόδια Ευρωπαϊκά όργανα θα επεξεργαστούμε τρόπους με τους οποίους μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματική η ένταξη του Πίνακα Κοινωνικών Αποτελεσμάτων στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.

Τρίτη προτεραιότητα της Ελληνικής Προεδρίας στο πεδίο της απασχόλησης και των κοινωνικών θεμάτων είναι η ενίσχυση της διαδικασίας του κοινωνικού διαλόγου και η ευρύτερη δυνατή κινητοποίηση των κοινωνικών εταίρων και άλλων συλλογικών κοινωνικών φορέων στη διαμόρφωση των κοινοτικών πολιτικών.

Γιατί η υλοποίηση των απαραίτητων για την διέξοδο από την κρίση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων δεν είναι δυνατόν να προχωρήσουν εάν δεν υπάρχει μια κοινή συναντίληψη και συνδιαμόρφωσή τους. Η Ελληνική Προεδρία θα εργαστεί προς την κατεύθυνση αυτή, μεταξύ άλλων μέσω της υιοθέτησης μιας Απόφασης του Συμβουλίου με στόχο την αναβάθμιση της Κοινωνικής Συνόδου.

Τέλος, θα συμβάλλουμε με δημιουργικό τρόπο στην πρόοδο του νομοθετικού έργου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την προαγωγή συμφωνιών σε σειρά θεμάτων όπως ενδεικτικά οι προτάσεις οδηγίας για την απόσπαση εργαζομένων και την ίση μεταχείριση.

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη εισήγηση, θα ήθελα να τονίσω ότι η Ελλάδα καλείται να αναλάβει την προεδρία της Ε.Ε. σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο και για την ίδια, καθώς αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ευρωπαϊκής χώρας που εξέρχεται σταδιακά και επιτυχημένα από μια μεγάλη κρίση, δουλεύοντας με μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα. Γι’ αυτό, όπως συμβαίνει και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, έτσι και στη χώρα μου, τα πρώτα θετικά σημάδια έχουν αρχίσει να φαίνονται. Η ανεργία, για παράδειγμα, δείχνει τάσεις σταθεροποίησης και την επόμενη περίοδο, με την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων αναμένεται να αρχίσει η αποκλιμάκωσή της.

Θεωρώ ότι το παράδειγμα της Ελλάδας θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία για μια Ευρώπη ανανεωμένη και πιο ενωμένη. Μια Ευρώπη της ανταγωνιστικότητας, της ευημερίας και της αλληλεγγύης.

Γιατί, παράλληλα με τη δημοσιονομική υπευθυνότητα οφείλουμε να στηρίζουμε με καινοτόμες και αποτελεσματικές δράσεις την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Και για την επίτευξη αυτών των στόχων, σε αγαστή συνεργασία με τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, θα εργαστούμε με σθένος και αποφασιστικότητα κατά τη διάρκεια του επόμενου εξαμήνου.

Σας ευχαριστώ