Ο Παπανδρέου, το δημοψήφισμα και η κρίση αμνησίας

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Τον τελευταίο καιρό, ο κ. Γ. Παπανδρέου επιστρέφει όλο και πιο συχνά στον τόπο του εγκλήματος.

Είτε με δηλώσεις, ομιλίες (στο εξωτερικό) και συνεντεύξεις του, είτε με κείμενα όπως αυτό του περασμένου Φεβρουαρίου, υπό τον τίτλο «Σπάμε 15 μύθους», είτε με το ερωτηματολόγιο που πρόσφατα μοίρασε σε πρώην συνεργάτες και υπουργούς του, είτε με σχόλια του περιβάλλοντός του, όπως το τελευταίο του συνεργάτη του κ. Γ. Ελλενόπουλου, προσπαθεί να αποσείσει από πάνω του τις ευθύνες για τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η πατρίδα μας.

Φυσιολογικά όλα αυτά για κάποιον που υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τον πρωθυπουργικό θώκο και την ηγεσία του κόμματός του μέσα σε ασυνήθιστα μικρό χρονικό διάστημα και υπό εξαιρετικά παράδοξες συνθήκες.

Και δεν θα είχε αξία να απαντήσει κανείς, αν, με δεδομένο ότι η Ιστορία δεν έχει γραφεί ακόμη, δεν υπήρχε ο κίνδυνος, μέσα σ’ όλα τα προβλήματά μας, να επιβληθεί η άποψή του ως «κυρίαρχη» - αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός του: Να αποδείξει ότι όλα τα έκανε τέλεια, αλλά υπονομεύτηκε, ενώ τα γεγονότα δείχνουν πως ο ίδιος αυτοϋπονομεύτηκε, με σκοπό την ηρωική έξοδο, μπροστά στο αδιέξοδο στο οποίο είχε περιέλθει - κάτι που είχε ξαναπροσπαθήσει ανεπιτυχώς στις 15 Ιουνίου 2011, όταν είχε μισοπαραιτηθεί.

Στην πραγματικότητα, όμως, ο κ. Παπανδρέου δεν λέει όλη την αλήθεια – για την ακρίβεια καταφεύγει στη γνωστή προπαγανδιστική πρακτική της «μισής αλήθειας».

Κεντρικό και προσφιλές θέμα όλων αυτών των παρεμβάσεων το «δημοψήφισμα», επί του οποίου ο πρώην πρωθυπουργός επιμένει, αποσυνδέοντας το θέμα από τα γεγονότα εκείνων των δραματικών ημερών του Οκτωβρίου - Νοεμβρίου 2011.

Μια καθόλου τυχαία εμμονή: Προσπαθεί να πει ότι τον έριξαν, ενώ ο ίδιος ήθελε το «αυτονόητο», δηλαδή να μιλήσει ο λαός.

Ξεκινά (το σχόλιο) με τους λόγους για τους οποίους δεν έγινε δημοψήφισμα πριν από την προσφυγή στον μηχανισμό:

Επειδή δεν υπήρχε χρόνος, διότι στις 19 Μαΐου 2010 έληγε ομόλογο 8,5 δις το οποίο αν δεν αποπληρωνόταν θα χρεοκοπούσαμε, καθώς (σύμφωνα πάντα με το σχόλιο) το έλλειμμα του 2009 είχε εκτοξευτεί (φυσικά με τις γνωστές αλχημείες της ΕΛΣΤΑΤ, θέμα το οποίο εκκρεμεί στη Δικαιοσύνη).

Και επειδή, αν και το δημοψήφισμα προβλέπεται από το Σύνταγμα, δεν υπήρχε ο αναγκαίος εφαρμοστικός νόμος, ο οποίος ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2011.

Είχε χρόνο, διότι τα ήξερε όλα…

Συγγνώμη, αλλά η κατάσταση της Οικονομίας ήταν γνωστή από τις αρχές του 2009, όταν ο κ. Παπανδρέου εκλήθη από τον κ. Καραμανλή να συμφωνήσουν στη λήψη κάποιων μέτρων, αλλά αρνήθηκε, ζητώντας εκλογές για να μας… σώσει, λέγοντας πως αυτός έχει σχέδιο εξόδου από την κρίση (αυξάνοντας συγχρόνως τους μισθούς πάνω από τον πληθωρισμό) και δηλώνοντας ότι λεφτά υπάρχουν (αφού θα έδινε και αυξήσεις).

Επιπλέον, μετά την περιφανή νίκη του στις εκλογές του Οκτωβρίου (κοντά 44% έδωσε ο ελληνικός λαός στο «λεφτά υπάρχουν», διότι αυτό ψήφισαν και όχι τις εκ των υστέρων παπανδρεϊκές ερμηνείες, απορρίπτοντας τις εξαγγελίες Καραμανλή από τη ΔΕΘ για πάγωμα μισθών) και μέχρι το Καστελόριζο (23 Απριλίου 2010) και τη συμφωνία για τον Μηχανισμό Στήριξης (18 Μαΐου 2010) μεσολάβησαν επτά μήνες.

Πρόκειται για ένα κρίσιμο κενό, στο οποίο δεν αναφέρεται καθόλου το σχόλιο περί των πεπραγμένων του κ. Παπανδρέου, που ρίχνει τα βάρη στην ΕΕ, εξηγώντας πως «η διαχείριση της ελληνικής κατάστασης άρχισε να βγαίνει εκτός ελέγχου, λόγω της αναβλητικότητας της ΕΕ και των επίμονων επιθέσεων των διεθνών αγορών, από τις αρχές Μαρτίου 2010» - κι’ ας είχαν ήδη πάει στα spread στο Θεό κι’ ας είχαμε ήδη βρεθεί εκτός αγορών.

«Προκήρυξη εκλογών ή διενέργεια δημοψηφίσματος θα συνεπαγόταν εκείνη τη στιγμή απαγορευτική απώλεια τεράστιου - και εξαιρετικά πολύτιμου - διαπραγματευτικού χρόνου», αναφέρεται στο σχόλιο, παραλείποντας την περίοδο Οκτώβριος 2009 - Μάιος 2010, κατά την οποία μπορούσε μια χαρά να πάει σε εκλογές ο κ. Παπανδρέου.

(Σημειώστε εδώ πως ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης Πέερ Στάινμπρουκ, έγραψε στο βιβλίο του πως από τον Ιανουάριο του 2009 ήταν ενήμερος ο Γ. Παπανδρέου για την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και στη συνάντησή τους έδειχνε τόσο προβληματισμένος, που ο Στάινμπρουκ είχε διερωτηθεί αν «αυτός ο άνθρωπος θέλει να κυβερνήσει»).

Αλλά ακόμη και αν δεχθούμε πως δεν ήξερε τίποτε (που τα ήξερε όλα, γι’ αυτό άλλωστε και ζητούσε να του δώσουμε την ευκαιρία να μας σώσει, για να «προλάβει τα χειρότερα»), ο κ. Παπανδρέου μπορούσε, μόλις το ανακάλυψε, να δηλώσει πως δυστυχώς έπεσε από τα σύννεφα, δεν μπορούσε να εφαρμόσει το πρόγραμμά του και να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις του και να πάει μια χαρά σε εκλογές.

Δεν το έπραξε.

Δεν έπρεπε, όμως, κάτι να κάνει σ’ αυτό το διάστημα - αντί παρέα με τον υπουργό του των Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου να δυσφημούν τη χώρα, με αποτέλεσμα να κλείσουν όλες οι αγορές;

Ούτε αυτό έπραξε.

Το μοιραίο κενό των επτά μηνών

Πέρασε επτά μήνες, λέγοντας στους (φρίττοντες) Ευρωπαίους ότι θα εφαρμόσει το πρόγραμμά του, κάνοντας βόλτες με τον Αθεμπίγιο, προσλαμβάνοντας διάφορους ξένους σοφούς και συσκεπτόμενος επί ώρες μαζί τους για να του πουν τι να κάνει, πηγαίνοντας ταξίδια (ακόμη και μέχρι την… Ινδία!), παραπληροφορώντας με το opengov και τα live υπουργικά συμβούλια, κάνοντας διαβουλεύσεις για τις κρατικές λιμουζίνες, δίνοντας μια δόση από το «επίδομα αλληλεγγύης», παρακολουθώντας τα στελέχη του να διαφωνούν για το πάγωμα αυξήσεων σε μισθούς άνω των 2.000 ευρώ στο Δημόσιο (και αναδιπλωνόμενος), γιορτάζοντας τις 100 πρώτες ημέρες του στο Ζάππειο με… ορθοπεταλιές, επιμένοντας ότι δεν συζητά μείωση μισθών και συντάξεων και ότι «θα πληρώσουν οι έχοντες» και ότι «αρνούμαστε συνταγές σε βάρος των ασθενέστερων», βάζοντας… σκιώδη κυβέρνηση στην ίδια του την κυβέρνηση, αποκλείοντας συνεχώς προσφυγή στο ΔΝΤ και λέγοντας ότι «δεν ζητάμε βοήθεια», χορεύοντας σάλσα στο Συμβούλιο Σοσιαλιστικής Διεθνούς στη Δομινικανή Δημοκρατία, τρέχοντας στην Ουγγαρία για να δει πως τα περνάνε εκεί με το μνημόνιο.

Διότι δεν έφτιαξε κανέναν μηχανισμό «από το μηδέν», αυτός είχε φτιαχτεί για την Ουγγαρία στα τέλη του 2008, με τριμερή χρηματοδότηση από ΔΝΤ, ΕΕ και Παγκόσμια Τράπεζα – στη θέση της ΕΚΤ – και ο κ. Παπανδρέου όφειλε να γνωρίζει πως αυτή θα ήταν και η δική μας μοίρα.

Όφειλε να γνωρίζει (και δεν χρειαζόταν καν να πάει εκεί σχεδόν δύο χρόνια μετά) πως η Ουγγαρίας έλαβε δάνειο 25 δις ευρώ, το φιορίνι υποτιμήθηκε κατά 20%, πάγωσαν οι μισθοί, καταργήθηκε ο 13ος μισθός και μειώθηκαν οι κοινωνικές δαπάνες.

Όφειλε επίσης να γνωρίζει πως εμείς θα βρισκόμασταν σε πολύ χειρότερη μοίρα, διότι η Ουγγαρία είχε φιορίνι για να το υποτιμήσει, ενώ εμείς είχαμε ευρώ – πολύ σκληρό για να υποτιμηθεί.

Αλλά προφανώς το μόνο που σίγουρα γνώριζε ο κ. Παπανδρέου είναι πως ο Ούγγρος ομοϊδεάτης του, οργάνωσε δημοψήφισμα τον Απρίλιο του 2010 και έχασε πανηγυρικά – και ας είπε (ο Παπανδρέου) κατά την αποχώρησή του πως ήταν βέβαιος ότι ο λαός θα ψήφιζε «ναι»!

Σημειώστε εδώ πως στο σημείωμα του κ. Ελλενόπουλου συνομολογείται ότι «η παρουσία του (σ.σ. ΔΝΤ) στην ΕΕ, προϋπήρχε της συμφωνίας για τη βοήθεια προς την Ελλάδα, καθώς κάποιες χώρες, με πρωταγωνίστρια την Γερμανία, δεν εμπιστεύονταν τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόσο στον ελεγκτικό τομέα, όσο και σε αυτόν της τεχνογνωσίας».

Άρα, η πλευρά Παπανδρέου παραδέχεται πως δεν έφτιαξε κανέναν μηχανισμό «από το μηδέν» - αν και λίγο παρακάτω, στο ίδιο σημείωμα, αναφέρει πως στήθηκε «εξ αρχής κάτι που δεν υπήρχε»…

Η αλήθεια είναι πως από την πρώτη στιγμή, ο κ. Παπανδρέου δεν έκανε τίποτε άλλο από το να καθυστερεί – ποιος δεν θυμάται την περίφημη διαδικασία των «βιογραφικών», δια της οποίας όχι μόνο τελικά διορίστηκαν οι αρεστοί, αλλά και άφησε τη χώρα χωρίς γραμματείς για το ΕΣΠΑ, τα έσοδα και την ανταγωνιστικότητα επί τέσσερις μήνες.

Η αλήθεια είναι πως η χώρα βούλιαζε και εκείνος (26 Νοεμβρίου 2010) στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, δεσμευόταν για… σύσταση τριμερούς επιτροπής, αποτελούμενης από εκπροσώπους της κυβέρνησης, του κόμματος και της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ, η οποία θα… ετοίμαζε τα νομοσχέδια σε συνεργασία με τους υπουργούς – εκεί ακούστηκε και το περίφημο (από τον κ. Παπακωνσταντίνου, μάθαμε) πως οι ΔΕΚΟ και οι συνδικαλιστές τους είναι… «σπλάχνα από τα σπλάχνα» του ΠΑΣΟΚ!

Η χώρα βούλιαζε και εκείνος ανακοίνωνε πρωτοβουλίες για συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου υπογραφών για το ευρωομόλογο (Δεκέμβριος 2010-Ιανουάριος 2011)– χωρίς να μας λέει από ποιες χώρες θα τις μαζέψει.

Πώς μπορούσε άλλωστε, αφού ο σχετικός εφαρμοστικός νόμος της Συνθήκης της Λισαβόνας δεν είχε καν εκδοθεί;

Μετά άρχισαν τα ταξίδια…

Τι Λιβύη, τι Καζακστάν, τι Παρίσι, τι Όσλο - αφήνοντας στο πόδι του διάφορους παραδυναστεύοντες και εγχώριες τρόικες.

Τα καλοκαίρια είχαμε διακοπές μακράς διαρκείας…

Ακόμη και μετά τις «ιστορικής σημασίας» αποφάσεις της 21ης Ιουλίου 2011 - και αφού καταχειροκροτήθηκε από το υπουργικό του συμβούλιο – πού τον έχανες πού τον έβρισκες, πάνω σ’ ένα κανό κυκλοφορούσε.

Και βέβαια, αν και ο ίδιος είχε διαφωνήσει τον Νοέμβριο του 2010 με την είσοδο των ιδιωτών στο χρέος, μετά τις σχετικές αποφάσεις της 11ης Μαρτίου 2011, πανηγύριζε, αποκαλώντας τις «γενναίες», «ιστορικές» και «προϊόν σκληρής διαπραγμάτευσης»…

Σύμφωνα με το σχόλιο του κ. Ελλενόπουλου «οι αποφάσεις Μέρκελ - Σαρκοζί στη Ντοβίλ στα τέλη του 2010, σχετικά με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε μελλοντικές αναδιαρθρώσεις χρέους κρατών - μελών, πυροδοτούν εκ νέου την αντίδραση των αγορών».

Ναι, αλλά τότε δεν πρέπει να ήσαν και πολύ ειλικρινείς οι πανηγυρισμοί του κ. Παπανδρέου μετά τις αποφάσεις του Μαρτίου του 2011.

Διαφορετικά, πώς φθάσαμε τόσο σύντομα στις διαδηλώσεις, στον κίνδυνο να μην περάσει το Μεσοπρόθεσμο, στις εκκλήσεις για συνεννόηση (που ο ίδιος ο κ. Παπανδρέου απέρριπτε δυο χρόνια νωρίτερα) στην ημιπαραίτηση του Ιουνίου 2011, στον ανασχηματισμό και στην αποπομπή Παπακωνσταντίνου;

Τέλος πάντων, εδώ παρουσιάζεται άλλο ένα κενό, καθώς από τον Ιούλιο του 2011 το σημείωμα πάει κατευθείαν στην «εθνική επιτυχία» της 27ης Οκτωβρίου 2011, παραλείποντας ότι ο κ. Παπανδρέου πέρασε εκείνο το καλοκαίρι πάνω σε ένα… κανό!

Παραλείπει επίσης να μας πει πως επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες, ο πρώην πρωθυπουργός έφυγε αμέσως για την Κρήτη, όπου συνεδρίασε η Σοσιαλιστική Διεθνής για την… Αραβική Άνοιξη, ανήμερα της εθνικής γιορτής της 28ης Οκτωβρίου.

«Το κλίμα παραμένει τεταμένο και ξεφεύγει από κάθε όριο ανήμερα της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου», αναφέρει το σημείωμα. Και συνεχίζει:

«Το ΠΑΣΟΚ και πάλι σηκώνει μόνο του το βάρος της ευθύνης εφαρμογής του δύσκολου προγράμματος. Που όμως, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις, προϋποθέτει ευρύτατη εθνική συναίνεση.

Όμως, η πόρτα της συνεργασίας και της απαραίτητης εθνικής συνεννόησης για να εφαρμοστεί η Συμφωνία των Βρυξελλών, έχει κλείσει με ευθύνη Σαμαρά.

Μοναδική διέξοδος η διενέργεια ενός δημοψηφίσματος, καθώς μέχρι τότε η ΝΔ παρέμενε δήθεν αρνητής του μνημονίου.

Ο Γιώργος Παπανδρέου ανακοινώνει την απόφασή του, για την οποία είχε προϊδεάσει από το καλοκαίρι όλους τους θεσμικούς Ευρωπαίους παράγοντες, όπως και ηγέτες μεταξύ των οποίων και την Καγκελάριο Μέρκελ.

Με την απόφαση του Γιώργου Παπανδρέου δεδομένη, οδηγούμαστε στη συνάντηση των Καννών, την παραμονή της συνεδρίασης του G20.

Στη συνάντηση, ο Γιώργος Παπανδρέου ενημερώνει για τις λεπτομέρειες της απόφασή του. Η αντίδραση Σαρκοζί, για τους δικούς του λόγους, είναι έντονη, αλλά δεν υπήρξε ο παραμικρός υβριστικός σχολιασμός εκ μέρους του. Η Μέρκελ πιο ψύχραιμη κατανοεί και στηρίζει την πρόταση. Σημειώνεται, επειδή είδαν το φως της δημοσιότητας διάφορα αβάσιμα και εκτός πραγματικότητας στοιχεία, ότι στη συνάντηση αυτή δεν παρίσταται ο Χ. Θαπατέρο».

Και αφού εξηγεί τους λόγους που έπρεπε να γίνει δημοψήφισμα – αμφισβητώντας ότι οι Ευρωπαίοι άλλαξαν το ερώτημα και από «ναι ή όχι στη συμφωνία;», το μετέτρεψαν «σε ναι ή όχι στο ευρώ;» - ο συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού αναφέρει:

«Αφού το πολιτικό σύστημα αδυνατούσε να διαμορφώσει συνθήκες συναίνεσης, ο λόγος έπρεπε να δοθεί στους πολίτες. Ήταν η ώρα να μιλήσει ο κάθε Έλληνας πολίτης. Να ορίσει ο ίδιος την πορεία της χώρας.

Με όλα αυτά ξεκαθαρισμένα μέσα του, ο Γιώργος Παπανδρέου, δεν υποχωρεί και η συνάντηση των Καννών ολοκληρώνεται με αυτό το δεδομένο.

Μέρκελ και Σαρκοζί, στις δηλώσεις τους μετά τη συνάντηση μιλούν και αυτοί με δεδομένο το ότι θα γίνει δημοψήφισμα (παρότι ο Σαρκοζί δίνει τη δική του ερμηνεία στο ερώτημα του δημοψηφίσματος)».

Τότε που τα διλήμματα ήσαν αυτονόητα

Υπάρχουν και εδώ κάποια κενά.

Στις 9 Ιουνίου 2011, στη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, ο κ. Παπανδρέου ξεκαθαρίζει ότι οι χειρισμοί της κυβέρνησης για το Μεσοπρόθεσμο και το Μνημόνιο δεν συνδυάζονται με δημοψήφισμα.

Και επισημαίνει ότι αυτονόητα διλήμματα δεν τίθενται ποτέ σε δημοψήφισμα!

Δεσμεύτηκε, όμως, ότι θα το πράξει στο μέλλον και τον Ιούλιο πραγματοποιήθηκε κυβερνητική σύσκεψη για τα δημοψηφίσματα για διάφορα ζητήματα – και πάντως όχι για τη δανειακή σύμβαση.

Στις 31 Οκτωβρίου 2011, μιλώντας στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ προαναγγέλλει δημοψήφισμα για τη νέα δανειακή σύμβαση (που για κάποιον λόγο είχε πάψει να αποτελεί «αυτονόητο ζήτημα»).

«Ας δώσουμε το λόγο το λαό και στους πολίτες. Είναι η ώρα να απαντήσει ο πολίτης υπεύθυνα. Θέλει να την υλοποιήσουμε ή να την απορρίψουμε. Αν δεν την θέλει ο λαός δεν θα εφαρμοστεί. Εάν ναι θα προχωρήσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ακόμη και σήμερα, παριστάνει τον κατάπληκτο για τις αντιδράσεις.

Και τόσο ο ίδιος όσο και οι συνεργάτες του ξεχνούν πως όταν έχεις βάλει την υπογραφή σου στις 27 Οκτωβρίου, δεν μπορείς να την πάρεις πίσω αναγγέλλοντας δημοψήφισμα στις 31 του ίδιου μήνα, επειδή σοκαρίστηκες από τα επεισόδια στις παρελάσεις της 28ης.

Πολύ περισσότερο όταν την ίδια στιγμή λες πως οι αποφάσεις της 27ης Οκτωβρίου σηματοδοτούν «μια νέα εποχή για την Ελλάδα και την Ευρώπη», απαντούν στους «κήρυκες της μιζέριας», αποτελούν δικαίωση των προσπαθειών της χώρας και απαλλάσσουν τον «Έλληνα φορολογούμενο από το τεράστιο βάρος του χρέους».

Αφού συνέβαιναν όλα αυτά, τι χρειαζόταν το δημοψήφισμα;

Και αφού τα αναγνωρίζεις όλα αυτά και συγχρόνως θέλεις δημοψήφισμα, δεν θα σε περάσουν για τρελό αυτοί που έβαλαν τις υπογραφές τους;

Όπως ήταν φυσικό, η είδηση περί δημοψηφίσματος την επαύριο μιας σημαντικής συμφωνίας έκανε τον γύρο του κόσμου, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης εξέδωσαν ανακοινώσεις περί κινδύνου άτακτης χρεοκοπίας και εξόδου της χώρας από το ευρώ και ο τότε επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε:

«Ο Έλληνας πρωθυπουργός έλαβε την απόφασή του χωρίς να το συζητήσει με τους Ευρωπαίους εταίρους του. Χωρίς να τον επιτιμήσουμε, είπαμε στον κ. Παπανδρέου ότι η στάση του είναι αθέμιτη, στο μέτρο που θα θέλαμε να μάς έχει πει την περασμένη εβδομάδα κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής ότι σκόπευε να θέσει το θέμα σε δημοψήφισμα. Ανεξάρτητα από τη διατύπωση του ερωτήματος (του δημοψηφίσματος), είναι σαφές ότι η Ελλάδα θα εκφρασθεί στις 4 Δεκεμβρίου εάν, ναι, θέλει ή όχι να παραμείνει στην ευρωζώνη. Θα θέλαμε η Ελλάδα να παραμείνει μέλος, αλλά δεν λέμε ότι πρέπει να παραμείνει με οποιοδήποτε τίμημα».

Ο Ράινερ Μπρούντερλε, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών στη γερμανική βουλή, δήλωνε:

«Ενοχλήθηκα (με την είδηση). Πρόκειται για περίεργη συμπεριφορά, η Ελλάδα δίνει την εντύπωση ότι προσπαθεί να υπαναχωρήσει από τη συμφωνία που υπέγραψε με τους ηγέτες της ΕΕ. Ο πρωθυπουργός είχε συμφωνήσει σε πακέτο διάσωσης που ωφέλησε τη χώρα του».

Ο Σαρκοζί: Το σχέδιο διάσωσης της ζώνης του ευρώ που εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες είναι ο μόνος τρόπος για να λυθεί το πρόβλημα του ελληνικού χρέους. Το να δίδεται ο λόγος στους ανθρώπους είναι πάντα νόμιμο, αλλά η αλληλεγγύη όλων των χωρών της ζώνης του ευρώ δεν μπορεί να ασκηθεί αν η κάθε μία δεν συναινέσει στις αναγκαίες προσπάθειες.

«Η σύνοδος κορυφής την περασμένη εβδομάδα αφορούσε την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας στην ευρωζώνη (...) και αυτή η χειροβομβίδα έπεσε μόλις λίγες ημέρες αργότερα. Είναι θεμιτό ότι θα υπάρξει μεγάλη ενόχληση σχετικά με αυτήν», παρατήρησε η Ιρλανδή υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κράιτον.

Ανάλογες δηλώσεις ήλθαν από την Ισπανία και τη Βρετανία και γενικά προκλήθηκε μεγάλη αναταραχή.

«Δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορέσει να γίνει ανταλλαγή χρέους προτού διεξαχθεί το δημοψήφισμα», είπε ο επικεφαλής της Ένωσης Γερμανικών Τραπεζών Μίχαελ Κέμερ.

«Η διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Ελλάδα για το νέο πακέτο διάσωσης δυσχεραίνει την καταβολή της έκτης δόσης του δανείου από το ΔΝΤ και την Ευρωζώνη», δήλωσε και ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Κέες Ντε Γιάγκερ, σε συζήτηση στο ολλανδικό Κοινοβούλιο.

«Θέτει περισσότερο από πριν σε κίνδυνο το ευρώ. Εάν οι Έλληνες πουν “όχι”, δεν γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι συνέπειες», δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ.

Το άρθρο 4 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση θύμισε ο ευρωβουλευτής και πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Τζόζεφ Ντολ: «Τα κράτη μέλη διευκολύνουν την Ένωση στην εκπλήρωση της αποστολής της και απέχουν από τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου ικανού να θέσει σε κίνδυνο την πραγματοποίηση των στόχων της Ένωσης».

«Υπάρχει μια πολιτική απόφαση της ευρωζώνης για τις συνθήκες για την καταβολή της 6ης δόσης, αυτή συνδέεται με το σεβασμό όλων των δεσμεύσεων που έχει υπογράψει η Ελλάδα», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν, Αμαντέου Αλταφάζ. «Είναι σαφές πως αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς να υπάρχει βεβαιότητα για τη διάθεση των ελληνικών αρχών να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν πριν από μόλις μερικές ημέρες».

«Η συμφωνία υπάρχει και αυτή είναι η μοναδική επιλογή», δήλωσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Καρολίνα Κότοβα.

Η ολονυχτία, το «πραξικόπημα» και οι Κάννες

Ο κ. Παπανδρέου συγκάλεσε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο τη νύχτα της 1ης προς 2α Νοεμβρίου και τους κράτησε άυπνους όλο το βράδυ επιμένοντας επί επτά ώρες στις αποφάσεις του, παρά τις διαφωνίες πολλών – και την πληροφορία ότι ο κ. Βενιζέλος δεν γνώριζε ότι θα συμβεί κάτι άλλο εκτός από ψηφοφορία για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

Τα ξημερώματα βγήκε ο Μόσιαλος να μας πει πως τελικά ελήφθη ομόφωνη απόφαση στήριξης του κ. Παπανδρέου και έτσι άναβε το πράσινο φως να πάει στις Κάννες, όπου συνεδρίαζε το G20, και να τους ανακοινώσει ότι το δημοψήφισμα θα γίνει.

(Εδώ θα πρέπει να θυμίσουμε στους σχολιογράφους ότι εκείνες τις ημέρες μέσα στο ΠΑΣΟΚ, άλλοι ανεξαρτητοποιούνταν και άλλοι ζητούσαν την παραίτηση του κ. Παπανδρέου).

Στις 2 Νοεμβρίου, ο κ. Παπανδρέου ασχολήθηκε με το… twitter!

Προηγουμένως, φρόντισε να αποκεφαλίσει το σύνολο της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, για να ισχυριστεί στους ξένους πως… ετοίμαζαν πραξικόπημα!

Μετά έφυγε για τις Κάννες, όπου συνέβησαν όλα αυτά τα οποία συζητούμε σήμερα με αφορμή το βιβλίο του Θαπατέρο.

Οι Ευρωπαίοι, εμφανώς εκνευρισμένοι με την αναξιοπιστία και την ανυποληψία, του υπέδειξαν την ημερομηνία διεξαγωγής του περίφημου δημοψηφίσματος (4 Δεκεμβρίου) και το ερώτημα (που δεν θα είχε καμιά σχέση με την δανειακή σύμβαση, αλλά θα ερωτάτο ο ελληνικός λαός αν επιθυμεί να παραμείνει ή όχι η Ελλάδα στο ευρώ).

Όπως ειπώθηκε ρητά στην κοινή συνέντευξη Τύπου Μέρκελ - Σαρκοζί, η έκτη δόση θα δινόταν στην Ελλάδα μόνο μετά το πέρας του δημοψηφίσματος και εφόσον οι Έλληνες απαντούσαν θετικά!

Ξαφνικά και με απόλυτα προσωπική ευθύνη του Γ. Παπανδρέου, ο ελληνικός λαός βρέθηκε να εκβιάζεται για να ψηφίσει ό,τι του υποδείκνυαν!

«Μετά τις δυσάρεστες ανακοινώσεις για το ελληνικό δημοψήφισμα, χρειαζόμασταν απόψε ένα ξεκάθαρο μήνυμα από τον κ. Παπανδρέου ότι προτίθεται να εφαρμόσει αταλάντευτα τις αποφάσεις της 26ης Οκτ. Το δημοψήφισμα αποφασίσθηκε ότι τελικά θα γίνει, αλλά το ερώτημα θα πρέπει να είναι ΝΑΙ ή ΟΧΙ της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Πιθανότατα η ημερομηνία του θα είναι η 4η ή 5η Δεκεμβρίου. Είμαστε εδώ απόψε, ενώπιόν σας λόγω της κοινής μας δέσμευσης για το μέλλον της Ευρώπης. Θέλουμε μαζί μας τους Έλληνες, αλλά θα πρέπει αυτό να γίνει μέσα σε ορισμένους κανόνες. Το δημοψήφισμα ήταν μια «μονομερής» απόφαση εκ μέρους της Ελλάδας»:

Η δήλωση έγινε από την κ. Μέρκελ – και επομένως δεν ισχύουν ούτε τα περί «προηγούμενου προϊδεασμού των εταίρων» που αναφέρεται στο σημείωμα του κ. Ελλενόπουλου, ούτε προκύπτει από πουθενά η «κατανόηση» της καγκελαρίου.

Τι ακριβώς είπαν Μέρκελ - Σαρκοζί

Και ιδού τι ακολούθησε κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου (κάτι που επίσης κάνουν ότι ξεχνούν κάποιοι):

ΕΡΩΤ: Είχατε πει ότι βάσει μιας παροιμίας, δεν δίνεις ποτέ λεφτά σε μια «κακή νοικοκυρά». Ισχύει ακόμη αυτό;

ΜΕΡΚΕΛ: Μια καλή νοικοκυρά λέει «ξοδεύω μόνο όσα έχω – ποτέ παραπάνω». Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Η ανακοίνωση του δημοψηφίσματος μας έφερε σε δύσκολη ψυχολογική κατάσταση. Από την άλλη, πιστεύουμε στην Ευρώπη, πως είναι μία ήπειρος όπου οι άνθρωποι σκέφτονται ελεύθερα και ψηφίζουν ελεύθερα.

ΣΑΡΚΟΖΙ: Είμαστε σε μια μεγάλη αστάθεια, αλλά θέλουμε το Ευρώ να συνεχίσει να υπάρχει, μαζί με τους Έλληνες φίλους μας. Τώρα όμως, οι Έλληνες θα αποφασίσουν αν θέλουν να παραμείνουν μαζί μας, μέσα σε ένα πλαίσιο αρχών που θέλουμε πάση θυσία να τις υπερασπισθούμε. Χρειάζεται αλληλεγγύη μέσα στην Ευρώπη και εμπιστοσύνη ανάμεσα στους εταίρους…

ΕΡΩΤ: Είπατε ότι αν χρειασθεί δημοψήφισμα αυτό θα υπάρξει. Τελικά, δεν έχουμε κατανοήσει, είσθε υπέρ ή κατά του δημοψηφίσματος;

ΣΑΡΚΟΖΙ: Εμείς θέλουμε να γνωρίζουμε πού πάνε τα χρήματα του Γερμανού και κάθε Ευρωπαίου πολίτη και φορολογούμενου. Δεν έχουμε καμία συμβουλή ή παραίνεση να δώσουμε στους Έλληνες. Είναι μία χώρα με τεράστιο πολιτισμό και Ιστορία. Εμείς θέλουμε μαζί μας τους Έλληνες, αλλά με αλληλεγγύη και κανόνες. Εμπιστευόμαστε την κρίση του ελληνικού λαού.

ΜΕΡΚΕΛ: Απόψε, είχαμε τελικά την απόφαση, και πρέπει να πω ότι οι συζητήσεις έγιναν μέσα σε ένα πολύ καλό κλίμα συνεννόησης και προσπάθειας εύρεσης λύσεων, ότι το δημοψήφισμα θα γίνει. Εμείς δεν λέμε στον ελληνικό λαό τι να κάνει. Πιθανότατα το δημοψήφισμα να γίνει στις 5 Δεκεμβρίου.

ΕΡΩΤ: Είσθε προετοιμασμένοι σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να βγει από το ευρώ;

ΜΕΡΚΕΛ: Ναι. Πρέπει όμως οι αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου να εφαρμοσθούν άμεσα, γρήγορα και σε πνεύμα θετικό, το οποίο όμως σκιάστηκε από την απόφαση για το δημοψήφισμα.

ΕΡΩΤ: Δεν υπάρχει ένα έλλειμμα δημοκρατίας στην ΕΕ; Οι λαοί όλης της Ευρώπης επαναστατούν απέναντι σε αυτό το αυστηρό Διευθυντήριο Γαλλίας - Γερμανίας. Τι θα γίνει με τις άλλες χώρες, πέραν της Ελλάδας;

ΣΑΡΚΟΖΙ: Θα σας υπενθυμίσω ότι το πρόγραμμα δούλεψε επιτυχώς στην Ιρλανδία όπως και στην Πορτογαλία διότι υπήρχε πνεύμα συναίνεσης στο πολιτικό σκηνικό σε αυτές τις χώρες. Το ίδιο και με την Ισπανία. Η ΕΕ μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο όταν οι πολιτικές δυνάμεις μέσα σε μια χώρα κινούνται μέσα στο πνεύμα της Ευρώπης. Επίσης, δεν αναρωτιέστε πόσες δύσκολες αποφάσεις έχουμε κληθεί να λάβουμε για τη σταθερότητα της ΕΕ και το μέλλον των λαών της; Όχι, δεν υπάρχει υπερεξουσία, μάλλον υπάρχει έλλειμμα ηγεσίας στις τάξεις της ΕΕ.

ΜΕΡΚΕΛ: Ήξερα τι έλεγα όταν υποστήριζα ότι η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Το ευρώ, όμως οδηγεί τους λαούς μας σε μεγαλύτερη ευημερία και πρόοδο. Δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι ολόκληρο το οικοδόμημα της Ευρώπης διακυβεύεται, παίζεται από ένα δημοψήφισμα. Αν οι Έλληνες πουν ΟΧΙ, επειδή θα είναι μια δημοκρατική διαδικασία θα το σεβασθούμε, αλλά εμείς δεν θα εγκαταλείψουμε το ευρώ. Μπορεί συχνά να καθυστερούμε σε ορισμένες αποφάσεις, αλλά αυτό γίνεται ακριβώς επειδή θέλουμε πρώτα να πάρουμε τη γνώμη από τα Κοινοβούλιά μας. Πρέπει ως ΕΕ να παραμείνουμε με κάθε τρόπο ανταγωνιστικοί. Ζούμε μέσα σε ένα πάρα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που επιδιώκουμε είναι η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Είμαστε αλληλέγγυοι σε αυτό.

Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ομπάμα είπε πως η «πρωτοβουλία» Παπανδρέου να προκηρύξει δημοψήφισμα προκάλεσε μεγάλη νευρικότητα στις αγορές, ενώ ο Σαρκοζί επανήλθε, λέγοντας πως δεν είναι δυνατόν να θέτεις σε δημοψήφισμα μια σύμβαση, ενώ δεν είχες πράξει κάτι τέτοιο για τις προηγούμενες, προσθέτοντας πως σ’ αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να τίθενται σε δημοψήφισμα και όλες οι επόμενες – ενώ ανάλογη δυνατότητα θα έπρεπε να δοθεί και στους άλλους λαούς, προκειμένου να επιτρέψουν στις κυβερνήσεις τους να εκταμιεύσουν τα δάνεια προς την Ελλάδα.

Μετά από όλα αυτά, το δημοψήφισμα δεν έγινε και ο κ. Παπανδρέου περιορίστηκε στη συζήτηση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, ενώ δήλωνε πως χρησιμοποίησε την απειλή περί δημοψηφίσματος για να φέρει στο τραπέζι των συζητήσεων τη Νέα Δημοκρατία!

Επομένως, τι φωνάζουν τώρα ο ίδιος και οι συνεργάτες του πως ήθελαν να επιτρέψουν στο λαό να μιλήσει;

Στις 4 Νοεμβρίου, συνέβη το εξαιρετικά παράδοξο και πρωτοφανές: Δόθηκε ψήφος εμπιστοσύνης σε έναν πρωθυπουργό και μια κυβέρνηση, προκειμένου να… αποχωρήσουν!

Μέσα στη σύγχυση, επέστρεψε και η Λούκα Κατσέλη στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ (έτσι για να μην ξεχνιόμαστε)!

Την Τετάρτη, 9 Νοεμβρίου, τα διεθνή πρακτορεία μετέδιδαν τις πληροφορίες της γαλλικής εφημερίδας Le Parisien, σχετικά με μια συνομιλία των Προέδρων Ομπάμα και Σαρκοζί, που από λάθος οι δημοσιογράφοι άκουσαν μέσω των ακουστικών μετάφρασης, λίγο πριν από συνέντευξη Τύπου στη Σύνοδο των Καννών.

Οι χαρακτηρισμοί που φέρεται να χρησιμοποίησε ο Σαρκοζί είναι εξευτελιστικοί και δεν θα τους επαναλάβω.

Θα θυμίσω μόνο ότι εκείνη ακριβώς την ημέρα επισήμως ανακοινώθηκε ότι ο κ. Παπανδρέου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Σαρκοζί και σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του τότε πρωθυπουργού, «ο κ. Σαρκοζί, εξέφρασε την ιδιαίτερη εκτίμησή του για την μεταξύ τους συνεργασία καθώς και για το έργο που επιτέλεσε ο Πρωθυπουργός και ζήτησε από τον Πρωθυπουργό να συνεχιστούν οι προσωπικές επαφές και η στενή συνεργασία τους»…

Τώρα μας λένε πως εκείνη την ημέρα στις Κάννες υπήρχε μεν ένταση, αλλά «ο Νικολά Σαρκοζί δεν εξέφρασε υβριστικού χαρακτήρα σχολιασμούς ενώπιον του Γιώργου Παπανδρέου. Αν το έκανε θα υπήρχε και η ανάλογη απάντηση».

Αφήνοντας και ένα παραθυράκι:

«Σε κάθε περίπτωση, η αντίδραση του καθενός χαρακτηρίζει τον ίδιον. Δεν γνωρίζουμε αν οι σχολιασμοί που αποδίδονται στον κ. Σαρκοζί, έγιναν κάπου αλλού και ως εκ τούτου δεν γνωρίζουμε αν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Αν υπάρχουν και έχουν εκφραστεί σε κάποια άλλη συνάντηση, είναι προφανώς απαράδεκτοι».

Και στο τέλος, ο σχολιογράφος κατηγορεί και αυτούς που συμφώνησαν με τον Σαρκοζί σχετικά με το δημοψήφισμα, παρά τα «γαλλικά» που χρησιμοποίησε για τον Έλληνα πρωθυπουργό.

Υποστηρίζει δηλαδή πως αν ο Σαρκοζί είχε άδικο όταν μιλούσε (αν μίλησε) με αυτόν τον τρόπο, τότε είχε δίκιο ο Παπανδρέου που ήθελε (αν ήθελε) δημοψήφισμα!

Ράβδος εν γωνία, άρα βρέχει!

Κατά τα λοιπά, ξέχασε μερικά από τα πραγματικά περιστατικά…