Ο «μισθός» του βουλευτή

 

Τις τελευταίες ημέρες έχει πάρει διαστάσεις ο δημόσιος διάλογος γύρω από την βουλευτική αποζημίωση, τα προνόμια, την φορολογία των βουλευτών κ.λπ.

Άλλοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ένα σκανδαλώδες προνομιακό καθεστώς, άλλοι (συνήθως) βουλευτές επιμένουν ότι μετά βίας αντεπεξέρχονται στα έξοδά τους (για να μην επαναφέρω το γνωστό επιχείρημα περί παξιμαδιού). Ο διάλογος αυτός δεν οδηγεί πουθενά κυρίως τώρα, που ζούμε σε μια εποχή τεράστιας οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης.

Πιστεύω ότι για να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα για τις απολαβές των βουλευτών, θα πρέπει πρώτα από όλα, να αποφασίσουμε τι είδους βουλευτές θέλουμε και ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος τους.

Νομίζω ότι όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι το ιδανικότερο είδος πολιτεύματος. Επίσης, πιστεύω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία έχει κάποιο κόστος και ορισμένες φορές ελαττώματα, αλλά σε κανένα μέρος του κόσμου δεν βρέθηκε ο τρόπος να λειτουργεί το πολίτευμα χωρίς κόστος και βεβαίως χωρίς ελαττώματα.

Ο βουλευτής εκλέγεται από τον λαό για να τον εκπροσωπήσει στο σώμα της νομοθετικής εξουσίας (Βουλή). Επομένως, θα ήμασταν όλοι ευτυχείς εάν το σύνολο των βουλευτών αποτελούταν από άξιους, ικανούς, έντιμους και αποτελεσματικούς εκπροσώπους.

Όλοι θα θέλαμε οι βουλευτές να μην είναι εξαρτώμενοι έστω και κατ’ ελάχιστον από συμφέροντα, πελατειακές σχέσεις και ρουσφετολογικές εξαρτήσεις. Όμως πώς μπορούμε να προσελκύσουμε τους καταλληλότερους με τα παραπάνω χαρακτηριστικά;

Θεωρώ ότι καταρχήν θα πρέπει να θεσμοθετηθούν τα minimum απαιτούμενα προσόντα του βουλευτή. Για να προσληφθεί κάποιος στο δημόσιο, υποτίθεται ότι αξιολογούνται τα προσόντα του από το ΑΣΕΠ. Για να προσληφθεί κάποιος στον ιδιωτικό τομέα, αξιολογείται με βάση τα προσόντα του πάρα πολύ αυστηρά, σχεδόν εξονυχιστικά. Επομένως, δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχουν προδιαγραφές για κάποιον ο οποίος επιθυμεί να γίνει μέλος του νομοθετικού σώματος. Προτείνω επομένως τα εξής:

Ο υποψήφιος βουλευτής θα πρέπει τουλάχιστον, να είναι πτυχιούχος πανεπιστημιακής σχολής και να γνωρίζει το λιγότερο μια ξένη γλώσσα. Επίσης, θα πρέπει να έχει εργαστεί τουλάχιστον για δέκα χρόνια στον ιδιωτικό ή δημόσιο τομέα και ο εργασιακός αυτός χρόνος να είναι πραγματικός. Εναλλακτικά, κάποιος μη πτυχιούχος θα πρέπει να έχει λιγότερο δεκαπενταετή εργασιακή εμπειρία.

Εννοείται ότι δεν θα πρέπει να έχει διαπράξει σοβαρά αδικήματα, θα είναι συνεπής στις φορολογικές του υποχρεώσεις και οι υπόχρεοι θα έχουν εκπληρώσει την στρατιωτική τους θητεία όπως ορίζει η νομοθεσία.

Με αυτά τα λίγα, μπορούμε να εξασφαλίσουμε καταρχήν μια αποδεκτή ποιότητα του πολιτικού προσωπικού.

Σε ότι αφορά στις αμοιβές θα πρέπει να λάβουμε υπόψη έστω και θεωρητικά ότι, ο υποψήφιος βουλευτής ξεκινά με την επιθυμία να προσφέρει στην πατρίδα και στους πολίτες. Σε αυτή την βάση, προτείνω η συνολική αμοιβή του κάθε βουλευτή να εξαρτάται από το εισόδημα που παρήγαγε από την εργασία του τα τελευταία τρία χρόνια προ της εκλογής του. Ποιο συγκεκριμένα να λαμβάνει ένα ποσοστό 20% - 30% περισσότερο από το μέσο μηνιαίο εισόδημά του τα τελευταία τρία χρόνια πριν την εκλογή του. Αυτό θα λειτουργήσει ως δέλεαρ να προσελκύσει η πολιτική επιτυχημένους που τώρα αδιαφορούν για την συμμετοχή τους στα κοινά και θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση κάποιων εξόδων που η βουλευτική ιδιότητα προκαλεί. Διαφορετικά, το πολιτικό προσωπικό θα αποτελείται είτε από κληρονόμους βουλευτικών εδρών, είτε από πλουσίους (που δεν κατανοούν τους φτωχότερους), είτε από ελάχιστα ικανούς οι οποίοι θα αναζητούν την προσωπική τους οικονομική εξασφάλιση και ευημερία μέσω της πολιτικής.

Βεβαίως, θα πρέπει να καταργηθεί κάθε είδους πρόβλεψη για βουλευτικές συντάξεις και ο χρόνος της βουλευτικής ιδιότητας να προσμετράται στον ασφαλιστικό χρόνο του εκάστοτε ταμείου που άνηκε ο βουλευτής.

Το ίδιο ισχύει και για τα βουλευτικά αυτοκίνητα, οδηγούς, συνοδούς κ.λπ. Σε ότι αφορά στους συνεργάτες, προτείνω να καταργηθούν οι κάθε είδους συνεργάτες (συνήθως ρουσφέτια) και να αντικατασταθούν από ολιγομελείς επιστημονικές ομάδες συμβούλων, κοινές για όλους τους βουλευτές κάθε κοινοβουλευτικής ομάδας (κόμματος ) με έξοδα της βουλής.

Εξυπακούεται ότι ο εκλεγμένος βουλευτής θα πρέπει να σταματά να εισπράττει κάθε είδους απολαβές από την εργασία του είτε στον ιδιωτικό είτε στο δημόσιο τομέα.

Ένας απλός και συμπαθής περιπτεράς δεν προλαβαίνει να πάρει μια ανάσα και θεωρούμε ότι ο βουλευτής μπορεί να έχει ιατρείο, δικηγορικό γραφείο, τεχνική εταιρία ή να είναι καθηγητής;

Σε ότι αφορά στην αντιμετώπιση των πελατειακών και ρουσφετολογικών σχέσεων προτείνω ο βουλευτής να μην μπορεί να εκλεγεί παραπάνω από δύο κοινοβουλευτικές θητείες. Με αυτόν τον τρόπο, θα πάψει να πολιτεύεται με γνώμονα την επανεκλογή του και να εξαρτάται από σχέσεις και δράσεις ανάρμοστες με το αξίωμά του. Έτσι μπορεί να τελειώσει η αντιμετώπιση της βουλευτικής ιδιότητας ως επαγγελματική καριέρα.

Τέλος, θα πρέπει επιτέλους να ισχύσει στην πράξη ή συνταγματική διάκριση των εξουσιών δηλαδή, ο διαχωρισμός της εκτελεστικής από τη νομοθετική εξουσία. Επομένως, το υπουργικό συμβούλιο θα πρέπει να συγκροτείται από άτομα μη βουλευτές με απόλυτο δικαίωμα επιλογής από τον πρωθυπουργό.

Εκτός των άλλων, με τον τρόπο αυτό θα πάψουν να εξαρτώνται κρίσιμες ή οριακές ψηφοφορίες στη βουλή από την ψήφο μελών του υπουργικού συμβουλίου και δεν θα ταυτίζεται ο ρόλος του ελέγχοντος με τον ελεγχόμενο.

Επανερχόμενος στο αρχικό ζητούμενο και ανακεφαλαιώνοντας, θεωρώ ότι δεν πρέπει να τίθεται μονόπλευρα το θέμα των αμοιβών των βουλευτών. Ο στόχος πρέπει να είναι η πραγματική αξιοποίηση προς όφελος της Ελλάδας, του όποιου κόστους συνεπάγεται η λειτουργία της κοινοβουλευτικής λειτουργίας.

Γ. Βακόνδιος

Πολιτευτής Κυκλάδων Ν.Δ.